Α΄τάξη σε δράση

Κ.Π. ΚΑΒΑΦΗΣ    

Όσο μπορείς

Oι παραινέσεις που απευθύνει ο Κ.Π. Καβάφης αναφέρονται τόσο στον εαυτό του όσο και σε κάθε αποδέκτη του ποιήματος και υποδεικνύουν μια ηθική στάση και μια μετρημένη κοινωνική ζωή. Το ποίημα γράφτηκε το 1913.

Κι αν δεν μπορείς να κάμεις την ζωή σου όπως την θέλεις, τούτο προσπάθησε τουλάχιστον όσο μπορείς: μην την εξευτελίζεις μες στην πολλή συνάφεια του κόσμου, μες στες πολλές κινήσεις κι ομιλίες. Μην την εξευτελίζεις πηαίνοντάς την, γυρίζοντας συχνά κι εκθέτοντάς την στων σχέσεων και των συναναστροφών την καθημερινήν ανοησία, ως που να γίνει σα μια ξένη φορτική. Κ.Π. Καβάφης, Ποιήματα, τόμ.1, Ίκαρος

Βαν Γκογκ, Γέρος Κωνσταντίνος Καβάφης «Ένας γέρος» Στου καφενείου του βοερού το μέσα μέρος σκυμένος στο τραπέζι κάθετ’ ένας γέρος· με μιαν εφημερίδα εμπρός του, χωρίς συντροφιά. Και μες των άθλιων γηρατειών την καταφρόνια σκέπτεται πόσο λίγο χάρηκε τα χρόνια που είχε και δύναμι, και λόγο, κ’ εμορφιά. Ξέρει που γέρασε πολύ· το νοιώθει, το κυττάζει. Κ’ εν τούτοις ο καιρός που ήταν νέος μοιάζει σαν χθες. Τι διάστημα μικρό, τι διάστημα μικρό. Και συλλογιέται η Φρόνησις πως τον εγέλα· και πως την εμπιστεύονταν πάντα — τι τρέλλα! — την ψεύτρα που έλεγε· «Αύριο. Έχεις πολύν καιρό.» Θυμάται ορμές που βάσταγε· και πόση χαρά θυσίαζε. Την άμυαλή του γνώσι κάθ’ ευκαιρία χαμένη τώρα την εμπαίζει. .... Μα απ’ το πολύ να σκέπτεται και να θυμάται ο γέρος εζαλίσθηκε. Κι αποκοιμάται στου καφενείου ακουμπισμένος το τραπέζι.     (1894)

Όποιος τυχόν τολμήσει να χτυπήσει τον πατέρα ή τη μητέρα ή τον πατέρα ή τη μητέρα αυτών (των γονιών), πρώτα ας τρέξει σε βοήθεια ο πρώτος τυχών, και αν αυτός που βοηθήσει είναι μέτοικος ή δούλος να καλείται σε τιμητική θέση στους αγώνες, αν όμως δε βοηθήσει να απελαύνεται από τη χώρα για όλη του τη ζωή• και αν δεν είναι μέτοικος αλλά βοηθήσει να επαινείται, αν δε βοηθήσει να ψέγεται• και αν βοηθήσει δούλος να κερδίζει την ελευθερία του, αν δε βοηθήσει να μαστιγώνεται με εκατό χτυπήματα. Και αν κάποιος καταδικαστεί για βιαιοπραγία προς τους γονείς, πρώτα να απελαύνεται για όλη του τη ζωή από την πόλη σε άλλη χώρα και να αποκλείεται από κάθε ιερό, και αν γυρίσει από την εξορία να τιμωρείται με την ποινή του θανάτου. Αν δε κάποιος ελεύθερος φάει μαζί με έναν τέτοιο ή πιει μαζί του ή έχει κάποια άλλη οποιαδήποτε σχέση ή συναντώντας τον κάπου έρθει σε επαφή μαζί του με τη θέλησή του, να μη μετέχει σε θρησκευτικές τελετές, ούτε να συμμετέχει στην αγορά και γενικά στα θέματα της πόλης παρά μόνον αφού εξαγνιστεί.
 Το ίδιο θέμα πραγματεύεται και ένα απόσπασμα από τον ρητορικό λόγο «Κατά Λεωκράτους» του Λυκούργου με τίτλο «Ένα παράδειγμα σεβασμού. (Πλάτων, Νόμοι 8811-e (διασκευή)

Τα αρνητικά στοιχεία της διακυβέρνησης του Χ.Τρικούπη

Είμαστε έμποροι .Γύρω στο 1890.Βρισκόμαστε σε καράβι.

-Και θα μείνετε πολύ στην Πάτρα;

-Όχι , σε λίγες μέρες θα πάω στην Ζάκυνθο.

-Έχω το κατάστημα : «Καρώνης και αδερφός».Έχει από όλα τα είδη για το σπίτι.

-Πώς πάνε οι δουλειές;

-Α! Πώς να πάνε!Τώρα το συνάλλαγμα μας έχει ρημάξει.Στις συναλλαγές μας με το εξωτερικό ,χάνουμε συνεχώς τα χρήματά μας…

-Εμένα θα το πείτε; Δεν μπορείτε να φανταστείτε πόσο ζημιωνόμαστε. Παλιότερα είχαμε διπλάσια δουλειά.

-Διπλάσια ,τριπλάσια. Μας κατέστρεψαν ,απορώ πώς αντέχει ο κόσμος.

-Και το κακό είναι ότι δεν φαίνεται και καμία διόρθωση.

-Ενδιαφέρον.Ποιος περιμένετε να ενδιαφερθεί ,ο Τρικούπης; Τώρα μάλιστα!

-Δεν έχουμε πολιτικούς σήμερα αγαπητέ μου.

-Αυτός θα μας καταστρέψει .Το έλεγα από το 1885.Να βγούμε από τα δάνεια αλλά  επικράτησε η άποψη να δανειστούμε ξανά.

Αυτός είναι συνεννοημένος με τους Άγγλους.Δεν βλέπετε τι γράφει η εφημερίδα «Ακρόπολις» και  «Νέαν Ημέραν»;

-Είδα ότι άρχισαν οι συναθροίσεις επανάστασης και στην Κρήτη.

-Ναι ,θα ξεσηκωθούν στην Κρήτη ,στην Μακεδονία και ο Τρικούπης θα κάνει τον  αστυφύλακα της Τουρκίας.

- Οι Βούλγαροι από την άλλη έχουν  τον Σταμπούλωφ.Παλικάρι..Του βαστάει η καρδιά του ..Τραβάει μπροστά. Όχι ..οικονομικούς συνδυασμούς και οικονομικούς συνδυασμούς..

-Φίλε μου ,η Ελλάδα προορίζεται να ζήσει και θα ζήσει.

-Πώς; Έχει στρατό ,έχει στόλο;Τα παρέλυσε όλα ο Τρικούπης.

 Το πλοίο δονίστηκε ,έτρεμε και πνοή ατμού έφυγε από το πλαϊνό μέρος του βαρούλκου.Ο ναύτης όρμησε στην μπουκαπόρτα.Η Πάτρα φάνηκε μπροστά μας.

Μιχαήλ Μητσάκης: «Στο βαπόρι» στον τόμο πεζογραφήματα,Νεφέλη,σελ. 248-253