Δάμων και Φιντίας ...για τον Γιάννη που το ζήτησε...

    Ο Δάμωνας (Δάμων) και ο Φιντίας (αναφέρεται εσφαλμένα διεθνώς και ως Πυθίας) ήταν δύο πυθαγόρειοι φιλόσοφοι και φίλοι που έμειναν στην ιστορία για την μέχρι θανάτου πιστή φιλία τους, η οποία έγινε πρότυπο και ενέπνευσε πολλά έργα ζωγραφικής, μουσικής, αλλά και κινηματογραφικές ταινίες. Οι δύο φιλόσοφοι ζούσαν ή βρέθηκαν στις Συρακούσες την εποχή που αυτές διοικούνταν απολυταρχικά από τον Διονύσιο τον Νεότερο (367-357 και πάλι 346-343) και ο Φιντίας δίκαια ή μη, κατηγορήθηκε ότι σχεδίαζε την ανατροπή του τυράννου. Συνελήφθη και καταδικάστηκε σε θάνατο, αλλά του ικανοποίησαν την τελευταία επιθυμία να επισκεφθεί τους συγγενείς του ή να τακτοποιήσει κάποιες σοβαρές υποθέσεις υπό τον όρο -αν δεν επιστρέψει εγκαίρως - να εκτελεστεί αντ'αυτού ο φίλος του Δάμωνας, που προσφέρθηκε επί τούτου εθελοντικά.Επειδή οι Πυθαγόρειοι είχαν τη φήμη σθεναρών υποστηρικτών του ήθους και πίστευαν μεταξύ άλλων στην ιερότητα της φιλίας, εκφράστηκε η εκδοχή ότι ο Διονύσιος θέλησε να αποδείξει ότι ήταν "όλο λόγια" και συνέλαβε το σχέδιο να καταδικάσει έναν από αυτούς ώστε να φέρει την κοινότητα των φιλοσόφων σε δίλημμα και να τους εκθέσει -επειδή ήταν βέβαιος ότι δεν θα θυσίαζε κανείς τη ζωή του για τον άλλο. (βικιπαίδεια)