Ερωτήσεις ενός εργάτη που διαβάζει...
(1935) Μπέρτολτ Μπρεχτ
Ποιος έχτισε τη Θήβα την εφτάπυλη;
Στα βιβλία δε βρίσκεις παρά των βασιλιάδων τα ονόματα.
Oι βασιλιάδες κουβαλήσαν τ’ αγκωνάρια;
Kαι τη χιλιοκαταστρεμμένη Bαβυλώνα –
ποιός την ξανάχτισε τόσες φορές; Σε τι χαμόσπιτα
της Λίμας της χρυσόλαμπρης ζούσαν οι οικοδόμοι;
Tη νύχτα που...
το Σινικό Tείχος αποτελειώσαν,
πού πήγανε οι χτίστες; H μεγάλη Pώμη
είναι γεμάτη αψίδες θριάμβου. Ποιος τις έστησε;
Πάνω σε ποιούς θριαμβεύσανε οι Kαίσαρες;
Tο Bυζάντιο το χιλιοτραγουδισμένο
μόνο παλάτια είχε για τους κατοίκους του;
Aκόμα και στη μυθική Aτλαντίδα,
τη νύχτα που τη ρούφηξε η θάλασσα,
τ’ αφεντικά βουλιάζοντας, μ’ ουρλιαχτά τους σκλάβους τους καλούσαν.
O νεαρός Aλέξανδρος υπόταξε τις Iνδίες.
Mοναχός του;
O Kαίσαρας νίκησε τους Γαλάτες.
Δεν είχε ούτ’ ένα μάγειρα μαζί του;
O Φίλιππος της Iσπανίας έκλαψε όταν η Aρμάδα του βυθίστηκε.
Δεν έκλαψε, τάχα, άλλος κανένας;
O Mέγας Φρειδερίκος κέρδισε τον Eφτάχρονο τον Πόλεμο.
Ποιος άλλος τόνε κέρδισε;
Kάθε σελίδα και μια νίκη.
Ποιος μαγείρεψε τα νικητήρια συμπόσια;
Kάθε δέκα χρόνια κι ένας μεγάλος άντρας.
Ποιός πλήρωσε τα έξοδα;
Πόσες και πόσες ιστορίες.
Πόσες και πόσες απορίες.
Στρατοί μίνι-ρομπότ σε ρόλο «οικοδόμων»
Θα μπορούν να χτίζουν φράγματα ακόμη και βάσεις σε πλανήτες!
Ναζίμ Χικμέτ 1902 – 1963
Τούρκος ποιητής, από τις σημαντικότερες φωνές της τουρκικής λογοτεχνίας τον 20ο αιώνα. Πέρασε πολλά χρόνια στη φυλακή για τις κομμουνιστικές του ιδέες και πέθανε εξόριστος στη Μόσχα.
Στα ελληνικά, ποιήματα του Ναζίμ Χικμέτ μετέφρασε ο Γιάννης Ρίτσος και ορισμένα από αυτά μελοποίησαν ο Μάνος Λοΐζος και ο Θάνος Μικρούτσικος.
Το ποίημά του Kız Çocuğu (Το μικρό κορίτσι) είναι μια έκκληση για την ειρήνη από ένα επτάχρονο κοριτσάκι, δέκα χρόνια μετά το θάνατό του στη Χιροσίμα. Είναι ένα από τα πιο σημαντικά αντιπολεμικά τραγούδια και το έχουν ερμηνεύσει σπουδαίοι καλλιτέχνες. περισσότερα
Στίχοι: Ναζίμ Χικμέτ & Γιάννης Ρίτσος
Μουσική: Μάνος Λοΐζος
Πρώτη εκτέλεση: Μάνος Λοΐζος
Η πιο όμορφη θάλασσα είναι αυτή
που δεν την αρμενίσαμε ακόμα.
Το πιο όμορφο παιδί δε μεγάλωσε ακόμα.
Τις πιο όμορφες μέρες,
τις πιο όμορφες μέρες μας, δεν τις ζήσαμε ακόμα.
Δεν τις ζήσαμε ακόμα. (δις)
Κι ό, τι πιο όμορφο,
Κι ό, τι πιο όμορφο θα θελα να σου πω,
Δε στο 'πα ακόμα, δε στο 'πα ακόμα.
Η πιο όμορφη θάλασσα ...
Τις πιο όμορφες μέρες, ...
Κι ό,τι πιο όμορφο ...
(Γράμματα στην αγαπημένη - 1983 )
Μουσική: Μάνος Λοΐζος
Πρώτη εκτέλεση: Μάνος Λοΐζος
Η πιο όμορφη θάλασσα είναι αυτή
που δεν την αρμενίσαμε ακόμα.
Το πιο όμορφο παιδί δε μεγάλωσε ακόμα.
Τις πιο όμορφες μέρες,
τις πιο όμορφες μέρες μας, δεν τις ζήσαμε ακόμα.
Δεν τις ζήσαμε ακόμα. (δις)
Κι ό, τι πιο όμορφο,
Κι ό, τι πιο όμορφο θα θελα να σου πω,
Δε στο 'πα ακόμα, δε στο 'πα ακόμα.
Η πιο όμορφη θάλασσα ...
Τις πιο όμορφες μέρες, ...
Κι ό,τι πιο όμορφο ...
(Γράμματα στην αγαπημένη - 1983 )
Χιροσίμα 6 Αυγούστου 1945. Ακριβώς πριν 65 χρόνια. Το κοριτσάκι από τη Χιροσίμα ήρθε και πάλι να χτυπήσει την πόρτα μας για να βάλουμε την υπογραφή μας, ώστε να μη σκοτώνονται πια τα παιδιά. Πάνε 65 χρόνια που πέθανε στη Χιροσίμα. Είναι ένα κοριτσάκι επτά χρονών...Δε μεγαλώνουν τα νεκρά παιδιά...
Η ελεύθερη απόδοση του ποιήματος , όπως την ακούμε από τη Μαρία Δημητριάδη:
Εγώ χτύπησα την πόρτα σας
δεν μπορείτε να με δείτε
δε φαίνονται τα νεκρά παιδιά
Πάνε δέκα χρόνια που πέθανα στη Χιροσίμα
Είμαι ένα κοριτσάκι επτά χρονών
δε μεγαλώνουν τα νεκρά παιδιά
Εγώ χτύπησα την πόρτα σας
Βάλτε παρακαλώ την υπογραφή σας
για να μη σκοτώνονται πια τα παιδιά
και να τρώνε ζαχαρωτά και καραμέλες