Μύθος είναι μια πλαστή ιστορία που αναφέρεται στους θεσμούς, στους ημίθεους, στους ανθρώπινους ήρωες, στη φύση και στο νόημα του σύμπαντος. Οι μύθοι αποτελούν τα πρώτα δημιουργήματα της ανθρώπινης φαντασίας γι’ αυτό και υπάρχουν σε όλους τους λαούς της γης. Πρώτοι μυθοπλάστες θεωρούνται οι Αρχαίοι Έλληνες, οι οποίοι έχουν τους περισσότερους μύθους, ένας εκ των οποίων είναι και ο μύθος της χαμένης Ατλαντίδας, τον οποίο πληροφορούμαστε από τον φιλόσοφο Πλάτωνα.
Ο θρύλος για τη χαμένη Ατλαντίδα είναι ξακουστός σ΄ όλο το κόσμο. Στις παραδόσεις διαφόρων λαών μνημονεύεται σαν ένα μεγάλο νησί, με αναπτυγμένο πολιτισμό, που καταποντίστηκε στη θάλασσα, ή σα μια μεγάλη χώρα, που άνοιξε η γη και την κατάπιε! Κι όσοι αναφέρονταν σ' αυτή πίστευαν πως είναι απόγονοι των κατοίκων της. Όσοι ασχολήθηκαν με την Ατλαντίδα, ξεκίνησαν με το ερώτημα: Πρόκειται για μυθική ή πραγματική χώρα; Από τα πανάρχαια χρόνια αποτελούσε αίνιγμα και μυστήριο. Σήμερα όμως εξακολουθεί να είναι αίνιγμα. Μήπως σιγά-σιγά αποκαλύπτεται; Σε πoιο χώρο βρισκόταν; Τί είδους χώρα ήταν η Ατλαντίδα; Ποιοι άνθρωποι την κατοικούσαν; Τι πολιτισμό ανέπτυξαν; Πώς εξαπλώθηκε η φήμη τους παντού; Ποιες ήταν οι δοξασίες τους, τα ήθη και έθιμά τους, οι νόμοι τους, η θρησκεία, η παιδεία και η κουλτούρα τους; Ποιοι ήταν οι αρχηγέτες τους; Πως την κυβερνούσαν; Σε όλα αυτά τα ερωτήματα έρχεται ν' απαντήσει η εργασία αυτή.
σχηματισμός Ατλαντίδας
- Η πρώτη γνωστή αναφορά για την Ατλαντίδα και τον πολιτισμό της μας δίνεται από τον Πλάτωνα, ο οποίος έζησε από το 428 έως το 348 π.Χ. Οι διάλογοι στους οποίους κάνει αναφορές για την Ατλαντίδα είναι ο Τίμαιος και κυρίως ο Κριτίας. Η ιστορία της χαμένης ηπείρου εξιστορείται από τον Κριτία, όπως την είχε ακούσει από συγγενείς του μεγάλου πολιτικού και νομοθέτη Σόλωνα, όταν ο τελευταίος είχε επισκεφτεί την Αίγυπτο. Σύμφωνα, λοιπόν, με τους Αιγυπτίους ιερείς της Σαίδας που φύλαγαν ζωγραφισμένα ιστορικά αρχεία αφηγήθηκαν την ιστορία στον Σόλωνα. Κάποτε οι προγονοί των Αθηναίων είχαν νικήσει ένα έθνος άγριο και δυνατό. που ερχόταν πέρα από τις Στήλες του Ηρακλή, από μια νήσο μεγαλύτερη από τη Βόρεια Αφρική και τη Μικρά Ασία μαζί, δηλαδή από μια ήπειρο που περιλάμβανε τα μεγαλύτερα μέρας του γνωστού τότε κόσμου. Στην ήπειρο αυτή είχε εμφανιστεί μια μεγάλη και εκπληκτική δύναμη, η Ατλαντίδα. οι βασιλείς της οποίας άπλωσαν την επιρροή τους στη Μεσόγεια μέχρι την κεντρική Ιταλία και την Αίγυπτο.
- Η Ατλαντίδα ήταν μια χώρα με μεγάλες και πλούσιες πεδιάδες και με άφθονη χλωρίδα και πανίδα. Το υπέδαφος ήταν γεμάτο με χρυσάφι. ασήμι και άλλα μέταλλα, μεταξύ των οποίων και ένας μυστηριώδης ορείχαλκος, για τον οποίο ο Πλάτωνας γράφει ότι άστραφτε σαν φλόγα. Στο νότιο άκρα της ηπείρου οι βασιλείς έκτισαν μια μεγαλόπρεπη πόλη αντάξιο της δύναμης και του πλούτου της χώρας, την οποίο και καλλώπιζαν συνεχώς, προσπαθώντας ο καθένας να ξεπεράσει τον προηγούμενο.
- Η Ατλαντίδα , σύμφωνα με τον Πλάτωνα , είχε κυκλικό σχήμα και ήταν χτισμένη πάνω σε έναν λόφο τον οποίο περιέβαλαν τρία (3) κυκλικά κανάλια σαν τάφροι. Αρχικά ήταν αδιαπέραστα, πολλές γενιές αργότερα τα κανάλια ενώθηκαν με γέφυρες και τούνελ αρκετά μεγάλα ώστε να περνά μια τριήρης. Κάθε πέρασμα προς την πόλη φρουρούνταν με πύλες και πύργους και τείχη περιτριγύριζαν κάθε δακτύλιο γης. Τα τείχη ήταν κατασκευασμένα από κόκκινη, μαύρη και άσπρη πέτρα που έβγαλαν από τις τάφρους και ήταν επικαλυμμένα με μπρούντζο, κασσίτερο και ορείχαλκο αντίστοιχα.
τοποθεσία - πολιτισμός
Ο Πλάτωνας στα γραπτά του μας περιγράφει μια ουτοπική κοινωνία με πλούτο, γνώση, προηγμένη τεχνολογία και μηχανική τελειότητα. Οι Άτλαντες είχαν κατασκευάσει πτητικές μηχανές, όπως επίσης υπερόπλα και τα πλοία τους ήταν αυτοκινούμενα χωρίς πηδάλια και κυβερνήτες. Επίσης, μαθαίνουμε ότι οι κάτοικοί της ζούσαν σε αρμονία με τη φύση. Σύμφωνα με το κινούμενο σχέδιο, οι Άτλαντες διέθεταν θεραπευτικές ιδιότητες και μιλούσαν πολλές γλώσσες. Στην ευρύτερη πόλη υπήρχαν αναρίθμητα κτίρια απαράμιλλης ομορφιάς. Η χώρα ήταν πλούσια σε ορυκτά και μέταλλα, η βιομηχανία και το εμπόριο και η επιστήμη ανθούσαν, με τα στοιχεία που έδωσε ο Πλάτωνας υπολογίζετε ότι ο στρατός ήταν περίπου 1.210.000 άντρες που αυτός ο αριθμός προϋποθέτει πληθυσμό πολλών εκατομμυρίων. Για πολλές γενιές η καρδιά τους ήταν ειλικρινής και ευγενική και εξέφραζαν καλοσύνη και σοφία.
Ησίοδος: Για αρκετές γενιές οι δέκα βασιλείς κυβέρνησαν τις χώρες τους υπακούοντας πάντα στους απαράβατους νόμους που είχαν τεθεί από τον Ποσειδώνα, αιώνες πριν. Κατά διαστήματα πέντε και έξι ετών οι μονάρχες συναντιόνταν και εκτελούσαν μια μεγαλόπρεπη και περίπλοκη τελετουργία στη διάρκεια της οποίας θυσιαζόταν ένας άγριας ταύρος με τα αίμα του οποίου βάφονταν οι ιερές μπρούτζινες στήλες του ναού. Έπειτα οι βασιλείς ντυμένοι με επίσημα ενδύματα συζητούσαν για τα διάφορα προβλήματα που είχαν τυχόν παρουσιαστεί και κατέγραφαν τα συμπεράσματά τους σε χρυσούς πίνακες. Η Ατλαντίδα προικισμένη με πλούτο, δύναμη και εσωτερική αρμονία δεν άργησε να απλώσει την επιρροή της προς τα έξω.
Στο ουσιαστικό ερώτημα για το αν υπήρξε η Ατλαντίδα, η απάντηση πρέπει να είναι θετική. Και η απάντηση αυτή στηρίζεται στα εξής δεδομένα:
1) Καταποντίσεις έχουν γίνει πολλές φορές στη μακραίωνη ιστορία της Γης.
2) Υπάρχουν και σήμερα ακόμη σεισμικές και ηφαιστειογενείς ζώνες και προς τις δύο πλευρές του Ατλαντικού, όπου υπολογίζεται ότι υπήρχε η Ατλαντίδα (Αφρική – Ιβηρική, από τη μια και Κεντρική Αμερική, από την άλλη, αλλά και βορειότερα η Ισλανδία).
3) Πολλές έρευνες στο βυθό του Ατλαντικού προς την Αφρική έδωσαν στοιχεία που πιστοποιούν μια καταβύθιση.
4) Κατά την τελευταία παγετωνική περίοδο, που αρχίζει πριν από 80.000 χρόνια και τελειώνει γύρω στο10000 π.χ., τα νερά των θαλασσών είχαν κατεβεί 150-200 μ. κάτω από τη σημερινή στάθμη. Το γεγονός αυτό είναι γενικά αποδεκτό από όλους τους γεωλόγους. Έτσι είναι φυσικό να υποθέσουμε ότι και στον Ατλαντικό Ωκεανό ένα μέρος του βυθού που φτάνει στα 200 μ. θα είχε μεταβληθεί σε ξηρά. Και η ξηρά αυτή θα είχε μεγάλη έκταση.
1) Καταποντίσεις έχουν γίνει πολλές φορές στη μακραίωνη ιστορία της Γης.
2) Υπάρχουν και σήμερα ακόμη σεισμικές και ηφαιστειογενείς ζώνες και προς τις δύο πλευρές του Ατλαντικού, όπου υπολογίζεται ότι υπήρχε η Ατλαντίδα (Αφρική – Ιβηρική, από τη μια και Κεντρική Αμερική, από την άλλη, αλλά και βορειότερα η Ισλανδία).
3) Πολλές έρευνες στο βυθό του Ατλαντικού προς την Αφρική έδωσαν στοιχεία που πιστοποιούν μια καταβύθιση.
4) Κατά την τελευταία παγετωνική περίοδο, που αρχίζει πριν από 80.000 χρόνια και τελειώνει γύρω στο10000 π.χ., τα νερά των θαλασσών είχαν κατεβεί 150-200 μ. κάτω από τη σημερινή στάθμη. Το γεγονός αυτό είναι γενικά αποδεκτό από όλους τους γεωλόγους. Έτσι είναι φυσικό να υποθέσουμε ότι και στον Ατλαντικό Ωκεανό ένα μέρος του βυθού που φτάνει στα 200 μ. θα είχε μεταβληθεί σε ξηρά. Και η ξηρά αυτή θα είχε μεγάλη έκταση.
5) Η τήξη των πάγων είναι ένα συνταρακτικό γεγονός. Άρχισε με την απότομη άνοδο της θερμοκρασίας της Γης, που ήρθε ως συνέπεια της ξαφνικής έκρηξης χιλιάδων ηφαιστείων, που άρχιζαν από το χώρο του Ατλαντικού και συγκεκριμένα το χώρο, όπου τοποθετούν την Ατλαντίδα, διαπερνούσαν όλη τη Μεσόγειο και τη Μ. Ανατολή και έφταναν ως την Ανατολική Ασία. Ενώ με τη δημιουργία των παγετώνων τα νερά στο Β. Πόλο και τη γύρω περιοχή μεταβάλλονταν σε πάγο και υψώνονταν πάνω από την επιφάνεια του νερού, ενώ στο χώρο προσέρρεαν νέα νερά από τους ωκεανούς για να παγώσουν κι αυτά, τώρα συνέβη το αντίθετο. Οι τεράστιοι όγκοι πάγων, που έφταναν σε εκατοντάδες μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας άρχιζαν να λιώνουν και τα νερά να κάνουν την αντίστροφη κίνηση: επιστρέφουν στους παλιούς του χώρους. Τότε πρέπει να καταποντίστηκε και η Ατλαντίδα, η νήσος που βρισκόταν στην είσοδο των Ηράκλειων Στηλών. Όπως τα φαινόμενα, που οδήγησαν στην εποχή των παγετώνων, έτσι και τα φαινόμενα που οδήγησαν στην τήξη των παγετώνων συνδέονται με τρομακτικές γεωλογικές αναστατώσεις.
6) Ως ενδείξεις για την ύπαρξη της Ατλαντίδας θεωρούνται: α) η ύπαρξη όμοιων μαλακίων στις αφρικανικές ακτές, τη Μεσόγειο και την Κεντρική Αμερική, πράγμα που δεν εξηγείται με τις όμοιες κλιματολογικές συνθήκες β) το γεγονός ότι τα χέλια φεύγουν από τα ποτάμια και των δύο πλευρών του Ατλαντικού και φτάνουν, διανύοντας τεράστιες αποστάσεις, στη φυκώδη θάλασσα των Σαργασσών για να γεννήσουν. Το γεγονός αυτό ερμηνεύεται ως ένδειξη πως κάποτε σε εκείνα τα μέρη υπήρχαν έλη και αβαθή νερά, που προσφέρονταν για την αναπαραγωγή και από τότε τα χέλια συνεχίζουν τον ίδιο δρόμο γ) το ότι οι κοίτες των ποταμών συνεχίζονται και στους πυθμένες του Ατλαντικού Ωκεανού δ) ότι βρέθηκαν στο βυθό του Ατλαντικού πετρώματα που πρέπει να έχουν διαμορφωθεί σε ξηρά ε) τα ζώα των Κανάριων νήσων και των Αζόρων δεν είναι νησιώτικου τύπου αλλά χερσαία και στ) κάποιες ομοιότητες στον πολιτισμό που αναπτύχθηκε στις δύο άκρες του Ατλαντικού, που δηλώνει μεταξύ τους επικοινωνία.
ομοιότητες - διαφορές μύθου - επιστήμης
Μελετώντας τις μυθικές και επιστημονικές εκδοχές για την καταστροφή της Ατλαντίδας, συναντούμε κάποιες ομοιότητες και διαφορές.
Μελετώντας τις μυθικές και επιστημονικές εκδοχές για την καταστροφή της Ατλαντίδας, συναντούμε κάποιες ομοιότητες και διαφορές.
- Το κοινό τους σημείο είναι ότι και οι δύο αποδέχονται την ύπαρξη του νησιού και τον καταποντισμό του ενώ οι διαφορές εντοπίζονται στην αιτία καταστροφής.
- Οι μυθικές εκδοχές την αποδίδουν στο μένος των θεών ή στο λάθος χειρισμό των υπερόπλων τους, ενώ οι επιστημονικές σε καθαρά φυσικά φαινόμενα.
- Ανεξάρτητα από το κομμάτι της καταστροφής, και οι δύο πλευρές συμφωνούν στο γεγονός ότι οι Άτλαντες υπήρξαν ένας προηγμένος πολιτισμός σε σχέση με την εποχή τους.
