Ο Θεαγένης ο Θάσιος αποτελεί έναν από τους διασημότερους αθλητές της αρχαιότητας, που διακρίθηκε κυρίως στο Παγκράτιο. Έζησε κατά το πρώτο μισό του 5ου π.Χ. αιώνα, καταγόταν από τη Θάσο και ήταν γιος του Τιμοσθένη που ήταν ιερέας στον ναό του Ηρακλή .
Όταν ήταν εννέα χρονών ο Θεαγένης γυρίζοντας από το σχολείο είδε στην αγορά ένα μπρούτζινο άγαλμα θεού και του άρεσε τόσο πολύ που το άρπαξε από τη βάση του και κουβαλώντας το στους ώμους το πήγε στο σπίτι του. Καθώς αποκαλύφθηκε η πράξη του αυτή, που θεωρείτο ιεροσυλία, κάποιοι παρά το νεαρό της ηλικίας του ζήτησαν για αυτόν την ποινή του θανάτου. Για καλή του τύχη πρυτάνευσε η λογική ενός γέροντα, που δήλωσε πως αρκούσε ως τιμωρία να κουβαλήσει το άγαλμα πάλι πίσω στη θέση του. Το συμβάν αυτό έκανε το όνομα του Θεαγένη για πρώτη φορά ευρύτερα γνωστό.
Ο Θεαγένης έλαβε μέρος για πρώτη φορά σε Ολυμπιακούς αγώνες το 480 π.Χ. στο άθλημα της πυγμής (πυγμαχίας), στεφόμενος μάλιστα Ολυμπιονίκης. Τέσσερα χρόνια αργότερα αγωνίστηκε στην Ολυμπιάδα του 476 π.Χ. στο Παγκράτιο, επικρατώντας και πάλι. Καταγράφονται εκτός από τις Ολυμπιακές του νίκες, σύμφωνα με τον Παυσανία τουλάχιστον 3 νίκες στα Πύθια, 9 στα Νέμεα και 10 στα Ίσθμια, άλλες στην πυγμή και άλλες στο παγκράτιο. Σε κάποιους αγώνες προς τιμήν του Αχιλλέα αγωνίστηκε στον δόλιχο δρόμο (δρόμος αντοχής, μήκους 2 σταδίων: ~3600 μ.) και επίσης νίκησε. Ο συνολικός αριθμός των νικών του σε αγώνες φθάνει σύμφωνα με διάφορες πηγές μεταξύ 1200 και 1400 Αναρτήθηκε άγαλμα του Θεαγένη στην ιερή Άλτιδα της Ολυμπίας.
Ο Θεαγένης δοξασμένος από τις πολλές επιτυχίες έγινε αντικείμενο λατρείας στην ιδιαίτερη πατρίδα του. Μετά το θάνατό του οι Θάσιοι έστησαν στο νησί ανδριάντα προς τιμήν του. Σύμφωνα με τον Παυσανία, κάποιος που εν ζωή δεν είχε ποτέ καταφέρει να νικήσει τον Θεαγένη, πήγαινε κάθε νύχτα και χτυπούσε και μαστίγωνε τον ανδριάντα του. Μια βραδιά το άγαλμα φεύγοντας από τη βάση του έπεσε και σκότωσε τον άνθρωπο αυτόν. Την επόμενη μέρα τα παιδιά του κατηγόρησαν το άγαλμα για το φόνο του πατέρα τους και ζήτησαν να εφαρμοστεί ο νόμος, που προέβλεπε ισόβια εξορία από το νησί. Έτσι αποφασίστηκε να απομακρυνθεί ο ανδριάντας, που πετάχθηκε στη θάλασσα.
Σύντομα μετά την πράξη αυτή η Θάσος πλήγηκε από μεγάλη ξηρασία. Ακολουθώντας έναν δελφικό χρησμό οι Θάσιοι επανέφεραν όλους τους εξόριστους στο νησί, αλλά μάταια. Μια δεύτερη επίσκεψη στην Πυθία έδωσε τον ίδιο χρησμό, επισημαίνοντάς τους όμως πως δεν τον είχαν ακολουθήσει την πρώτη φορά, αφού δεν είχαν επαναφέρει το "εξόριστο" άγαλμα του Θεαγένη. Καθώς απορούσαν πώς θα βρουν το άγαλμα στο βυθό, ένα ψαροκάικο αλίευσε τον ανδριάντα. Μόλις αποκαταστάθηκε αυτός ξανά στο βάθρο του, έπαυσε η ξηρασία. Πολλοί Θάσιοι θεώρησαν πως ο Θεαγένης ήταν Θεός-θεραπευτής, άρχισαν να τον λατρεύουν και να του προσφέρουν θυσίες.
Ο Λεωνίδας ο Ρόδιος ήταν διάσημος ολυμπιονίκης δρομέας, που έζησε τον 2ο π.Χ. αιώνα και καταγόταν από τη Ρόδο.
Διακρίθηκε αγωνιζόμενος σε τρία αθλήματα του δρόμου: το στάδιο, τον δίαυλο και τον οπλίτη δρόμο και αναδείχτηκε τριαστής, αφού κατάφερε να τερματίσει πρώτος και στα τρία αθλήματα την ίδια ημέρα. Μνημονεύεται ως ο επιφανέστερος δρομέας από τους αρχαίους συγγραφείς, διότι νίκησε και στα τρία αθλήματα, όχι σε μία, αλλά σε τέσσερις διαδοχικές διοργανώσεις των Ολυμπίων · πιο συγκεκριμένα στην 154η, την 155η, την 156η και την 157η Ολυμπιάδα.
Οι δώδεκα, συνολικά, νίκες του, τον ανέδειξαν ως τον πιο πολυνίκη αθλητή στην ιστορία των αρχαίων Ολυμπιακών αγώνων . Ο Φιλόστρατος ο Αθηναίος αναλύει περισσότερο τον άθλο του κατορθώματος του Λεωνίδα, εξηγώντας πως τα τρία αθλήματα στα οποία πρώτευσε, απαιτούσαν εντελώς διαφορετικά σωματικά χαρακτηριστικά . Το σύνολο των νικών του ξεπεράστηκε μετά από 2.168 χρόνια στους σύγχρονους ολυμπιακούς αγώνες από τον Αμερικανό κολυμβητή Μάικλ Φελπς το 2016, ο οποίος κατέκτησε το 13ο μετάλλιο του στους ολυμπιακούς αγώνες του Ρίο ντε Τζανέιρο.
Ο Μίλων ο Κροτωνιάτης (557 π.Χ.), γιος του Διοτίμου, ήταν παλαιστής από την Μεγάλη Ελλάδα και είχε στεφανωθεί σε έξι Ολυμπιάδες, πέντε φορές στην κατηγορία των ανδρών και μία στην κατηγορία παίδων. Δεν κατάφερε να γίνει και έβδομη φορά Ολυμπιονίκης λόγω του Τιμασίθεου, ο οποίος ήταν συμπατριώτης του, νεότερός του παλαιστής και πρωτοπόρος στην τεχνική του ακροχειρίζειν.
Ο Μίλων ανεδείχθη επτά φορές νικητής στα Πύθια στους Δελφούς (μία ως παις), δέκα στα Ίσθμια, καθώς και εννέα στα Νέμεα. Ήταν συνολικά έξι φορές Ολυμπιονίκης και πέντε φορές περιοδονίκης . Είχε δηλαδή πάνω από τριάντα νίκες σε στεφανίτες (Πανελλήνιους) αγώνες μέσα σε τουλάχιστον 24 χρόνια.
Εκτός από σπουδαίος αθλητής με αξιοζήλευτη σταδιοδρομία, είχε επίσης, σύμφωνα με τον Θεόδωρο Ιεραπολίτη, οδηγήσει τους συμπατριώτες του στον στρατιωτικό θρίαμβο επί των Συβαριτών το 510 π.Χ. ντυμένος σαν τον Ηρακλή, φορώντας τον Ολυμπιακό κότινο στο κεφάλι, με λεοντή πάνω στους ώμους και κουβαλώντας ρόπαλο στο χέρι.
Ο Μίλων υπήρξε οπαδός του Πυθαγόρα και ανήκε στην αριστοκρατική μερίδα του Κρότωνα. Λέγεται ότι ήταν σύντροφος του Πυθαγόρα και κάποτε μάλιστα του έσωσε την ζωή όταν συγκράτησε μια οροφή που ήταν έτοιμη να πέσει πάνω του. Πιθανόν είχε νυμφευθεί την κόρη του φιλοσόφου, Μυία.
Γύρω από το όνομα του Μίλωνα, αυτού του αληθινού θρύλου, είχαν δημιουργηθεί διάφορες ιστορίες για την ρώμη και την μυική του δύναμη:
- Αναφέρεται για παράδειγμα ότι είχε σηκώσει στους ώμους του έναν ταύρο τεσσάρων ετών, τον οποίο και έφαγε. Ο Αθήναιος ο Ναυκρατίτης που έζησε στη Ρώμη το 2ο αι. μ.Χ., αναφέρει ότι ο Μίλων κατανάλωνε ταχτικά πέντε κιλά κρέας, άλλα τόσα ψωμί και τρεις κανάτες κρασί (σχεδόν 10 λίτρα) σε κάθε του γεύμα. Στην πραγματικότητα ο Μίλων είχε ανακαλύψει την προπόνηση με προοδευτική επιβάρυνση μέσω της σταδιακής αύξησης της αντίστασης, όταν κατά τη διάρκεια της προετοιμασίας του για τους αγώνες άρχισε να σηκώνει ένα μοσχαράκι και να βαδίζει κάποια απόσταση. Με τον καιρό το μοσχάρι μεγάλωνε και έτσι ο Μίλων αποκτούσε όλο και μεγαλύτερη δύναμη.
- Ο περιηγητής Παυσανίας γράφει πως ο Μίλων μπορούσε να σταθεί πάνω σε έναν δίσκο που έχει αλειφθεί με λάδι χωρίς κανένας να μπορεί να τον μετατοπίσει. Επίσης μπορούσε να κρατήσει στο χέρι του ένα ρόδι χωρίς κανείς να μπορεί να του το πάρει από το χέρι -εκτός της γυναίκας του- και χωρίς αυτό να σπάσει. Αυτή η τελευταία εκδοχή ίσως είναι παρερμηνεία αγάλματος στο οποίο πιθανόν εμφανίζεται ο Μίλων να δίνει στην Ήρα το φρούτο .
- Άλλα ανδραγαθήματα που λέγεται πως έκανε ήταν ότι μετέφερε ο ίδιος το άγαλμά του στην Άλτη και ότι μπορούσε να δέσει, όπως ένα στεφάνι, ένα κορδόνι στο κεφάλι του και να το σπάσει με τη δύναμη των φλεβών του κρατώντας την αναπνοή του.
Ο Μίλων πέθανε όταν κατά την διάρκεια μιας βόλτας του στο δάσος είδε έναν κορμό δέντρου που είχαν αφήσει οι ξυλοκόποι μαζί με τις σφήνες. Μη μπορώντας να αντισταθεί στην πρόκληση του να δοκιμάσει την δύναμή του τελειώνοντας τη δουλειά που άφησαν στην μέση οι ξυλοκόποι, προσπάθησε να τον σχίσει με γυμνά χέρια. Κατά την προσπάθειά του αυτή όμως, οι σφήνες γλίστρησαν έξω και τα χέρια του πιάστηκαν στον κορμό. Έτσι όταν νύχτωσε τον κατασπάραξαν οι λύκοι.
(από βικιπαίδεια)
