Τι έτρωγαν στους Άγιους Τόπους
Πολλοί σύγχρονοι διατροφολόγοι, τόσο του εξωτερικού, όσο και Έλληνες έχουν μελετήσει και αναλύσει, μέσα από τη Καινή Διαθήκη, τις τροφές της εποχής του Ιησού και έχουν προσπαθήσει να ερμηνεύσουν γιατί οι άνθρωποι τότε δεν ήταν παχύσαρκοι, πως τρέφονταν και κατάφερναν να μην έχουν ίχνος λίπους, και εάν είχαν χοληστερίνη ή τριγλυκερίδια.
Πέντε φραντζόλες ψωμί, δύο ψάρια και ένα κύπελλο κόκκινο κρασί, αποτελούσαν το συνηθισμένο μενού της εποχής. Όπως γράφει και ο Αμερικάνος διατροφολόγος Don Colbert, στο βιβλίο του “Τι έτρωγε ο Ιησούς” , αν κάποιος θέλει να ακολουθήσει το λόγο του Ιησού σε κάθε τομέα της ζωής του, δεν μπορεί να εξαιρέσει την διατροφή του.
Είναι γεγονός ότι η υγεία μας χειροτερεύει δραματικά τα τελευταία χρόνια και σε μεγάλο βαθμό αυτό οφείλεται στις κακές διατροφικές μας συνήθειες. Ιδιαίτερα στις χώρες του ανεπτυγμένου κόσμου, η παχυσαρκία έχει πάρει τη μορφή επιδημίας. Οι άνθρωποι τρώνε όταν νιώθουν πιεσμένοι και αγχωμένοι, τρώνε στο πόδι, γεύματα καταστροφικά για τον οργανισμό, και αντί κάποια στιγμή να προσπαθήσουν να αλλάξουν το φαγητό τους, υιοθετούν φαρμακευτικές αγωγές για να ελέγξουν τα συμπτώματα που προκαλεί η παχυσαρκία.
Ας προσπαθήσουμε να δούμε όμως τι έτρωγαν οι άνθρωποι την εποχή του Ιησού, κρίνοντας από τα όσα έτρωγε ο Θεάνθρωπος όπως αναγράφονται στα Ιερά βιβλία.
Στον Μυστικό Δείπνο, ο Ιησούς λέγεται λοιπόν, ότι έφαγε μόνο ψωμί και ήπιε κρασί.
Στο κατά Λουκά 24:42, ο ευαγγελιστής αναφέρει: “Και Του έδωσαν ένα κομμάτι ψητό ψάρι και ένα κομμάτι κερήθρα. Και τα πήρε, και τα έφαγε μπροστά τους.”
Και στο κατά Λουκά 10.8: “Όποτε επισκέπτεστε μια πόλη και σας φιλοξενούν, να φάτε ότι σας προσφέρουν,” πράγμα που δείχνει ότι ο Χριστός δεν ήταν υπέρ της σχολαστικότητας σχετικά με το φαγητό.
Ο Αμερικάνος διατροφολόγος αναφέρει χαρακτηριστικά: “ο Ιησούς έτρωγε κυρίως φυσικές τροφές και συνήθως στην φυσική τους κατάσταση – πολλά λαχανικά και όσπρια, όπως φασόλια και φακές. Πιθανότατα, έτρωγε ψωμί ολικής αλέσεως, πολλά φρούτα και έπινε πολύ νερό καθώς και κόκκινο κρασί.” Υπήρχε όμως κρέας στην διατροφή του; Από τις Γραφές προκύπτει ότι ο Ιησούς έτρωγε κρέας σε ειδικές περιπτώσεις, ίσως μόλις μια φορά το μήνα, ακριβώς όπως στην παραβολή με τον άσωτο υιό που έφαγε τον μόσχο τον σιτευτό.
Ο καθηγητής Θεολογίας του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης έχει μελετήσει επί μακρόν, μέσα από τα ιερά κείμενα, το θέμα των διατροφικών συνηθειών του 1ου αιώνα. Ο ίδιος τονίζει ότι σε ολόκληρη τη λεκάνη της Μεσογείου η διατροφή ήταν πάνω κάτω η ίδια και αποτελούσε αυτό που λέμε σήμερα Μεσογειακή δίαιτα. Για τον λόγο αυτό οι άνθρωποι ήταν υγιείς, δεν παρουσίαζαν προβλήματα χοληστερίνης και στην συντριπτική τους πλειοψηφία δεν είχαν ίχνος λίπους πάνω τους.
Ο ίδιος εξηγεί: “Η βασική διατροφή ενός χωρικού στη Μεσόγειο, την εποχή του Ιησού, ήταν το ψωμί. Στην παραθαλάσσια περιοχή της Γαλιλαίας, τα ψάρια αποτελούσαν επίσης σημαντική διατροφική συνήθεια, αν και για τους χωρικούς μόνο σε μικρές ποσότητες, απλά για δώσουν νοστιμιά στο ψωμί. Σταφύλια και ελιές παράγονταν στην Γαλιλαία, όμως περισσότερο τα καλλιεργούσαν για να κάνουν κρασί και λάδι και να τα πουλήσουν παρά για να τα καταναλώσουν οι ίδιοι.”
Όπως πολύ καλά ξέρουμε σημαντικό ρόλο δεν παίζει μόνο το τι τρώμε αλλά και πως το τρώμε. Έχει τεράστια σημασία η βρώση να γίνεται με ηρεμία, να μην τρώμε σαν να μας κυνηγάνε και να μασάμε την τροφή μας όπως πρέπει. Ο Μυστικός Δείπνος σαν διαδικασία, είναι χαρακτηριστική. Το δείπνο κρατούσε ώρες και έτρωγαν πολύ αργά. Οι απόστολοι κάθονταν γύρω από το τραπέζι και συζητούσαν ενώ παράλληλα έτρωγαν αργά. Δεν έτρωγαν στο πόδι όπως κάνουμε εμείς σήμερα.
Χρήσιμες πληροφορίες για το τι έτρωγαν μπορούμε να αντλήσουμε και από τα θαύματα του Ιησού Χριστού. Το πρώτο είναι ο “κορεσμός των 5.000 ανθρώπων”. Σε ένα κήρυγμα του Θεανθρώπου, έχουν συγκεντρωθεί 5.000 πιστοί και τον ακούνε ευλαβικά. Ο ήλιος κοντεύει να βασιλέψει και οι μαθητές προειδοποιούν τον Κύριο να αφήσει τους ανθρώπους να φύγουν να αγοράσουν τροφές γιατί εκεί που βρίσκονται ο τόπος είναι έρημος. Και μπορεί ο τόπος να ήταν έρημος αλλά “ο τρέφων την οικουμένην παρέστιν”. Ο Χριστός που είναι εκείνος που τρέφει και συντηρεί τα σύμπαντα δεν μπορεί να χορτάσει τους ανθρώπους που κρέμονται όλη μέρα από τα χείλη του;
Προστάζει τους μαθητές του να προσφέρουν ότι έχουν να φάνε οι άνθρωποι. Οι μαθητές του έχουν 5 ψωμιά και δυο ψάρια. Ο Χριστός τα ευλογεί, οι μαθητές τα μοιράζουν στα πλήθη όλοι κάθονται καταγής και “έφαγαν πάντες και εχορτάσθηκαν και περισσεύουν 12 κοφίνια πλήρης τεμάχια άρτων”.
Σύμφωνα με την Παλαιά Διαθήκη, ο νόμος του Μωυσή, επέτρεπε τη βρώση εντόμων. Τα έντομα, όσο αηδιαστικά και να είναι, ακόμη και σήμερα αποτελούν το βασικό διατροφικό μενού, πολλών λαών κυρίως της Αφρικής. Γράφει στο Λευιτικό ια:21-22 “Ταύτα όμως δύνασθε να τρώγητε από παντός πετουμένου ερπετού, περιπατούντος επί τέσσαρας πόδας, τα οποία έχουσι σκέλη όπισθεν των ποδών αυτών, δια να πηδώσι δι αυτών επί της γης, ταύτα θέλει τρώγει εξ αυτών. Τον βρούχον κατά το είδος αυτού και τον αττάκην κατά το είδος αυτού και τον οφιομάχον κατά το είδος αυτού και την ακρίδα κατά το είδος αυτής.”
Συνοψίζοντας λοιπόν και σε γενικές γραμμές, μπορούμε να πούμε ότι οι άνθρωποι την εποχή του Ιησού, πρόσεχαν τη διατροφή τους. Έτρωγαν λιτά και μόνο τα απαραίτητα. Έτρωγαν υγιεινά και πρόσεχαν πάντα τον τρόπο της βρώσης τους. Η διατροφή τους ήταν πλούσια σε ψάρι, σε λαχανικά σε φρούτα και σε λάδι.
Τι φορούσαν
Η ενδυμασία τους
ήταν απλή και ανάλογη με την οικονομική ισχύ του καθένα. Πάντως η πιο συνήθης
ενδυμασία τους ήταν η εξής: Ως κατάσαρκο ένδυμα φορούσαν τον χιτώνα, πάνω
από τον οποίο έβαζαν το ιμάτιο, το οποίο ήταν ένα ευρύχωρο και επίμηκες ένδυμα.
Στους «Μακαρισμούς» ο Χριστός αναφέρεται στα δύο αυτά ενδύματα: «Και εκείνον που
θέλει να σε πάει στο δικαστήριο και να πάρει τον χιτώνα σου
άφησε του και το ιμάτιο» Ματθαίος 5:40. Και ολοκλήρωναν την ενδυμασία
τους φορώντας και το τελευταίο ένδυμα που ονομάζοντανεπενδύτης ή χλαμύδα. Οι
στρατιώτες που βασάνισαν τον Χριστό λίγο πριν τον σταυρώσουν εκτός από το
ακάνθινο στεφάνι που του φόρεσαν στο κεφάλι, τον έντυσαν και με χλαμύδα: «Και αφού τον
έγδυσαν του φόρεσαν μία κόκκινηχλαμύδα …» Ματθαίος
27:28. Την ονομασία επενδύτη για το ίδιο ένδυμα τη βρίσκουμε στη τόσο
συγκινητική σκηνή του Πέτρου, που βουτάει στη θάλασσα – είχε βλέπετε προηγηθεί
η άρνηση του Κυρίου εκ μέρους του – από τη βάρκα
που ψάρευε με τους άλλους μαθητές, για να πάει να συναντήσει στη στεριά τον
αναστημένο Κύριο που τους περίμενε: «Όταν άκουσε ο Σίμων Πέτρος ότι είναι ο Κύριος, ζώστηκε
τον επενδύτη, γιατί ήταν γυμνός και ρίχτηκε στη θάλασσα»Ιωάννης
21:7. Όταν ταξίδευαν και επειδή δεν γνώριζαν τις καιρικές συνθήκες που θα
συναντούσαν, προμηθεύονταν «για καλό και για κακό» και ένα επιπλέον ένδυμα που
ήταν ένα είδος σάκου τον φελόνην ή φαινόλη για την προστασία από τη βροχή και τη σκόνη.
Ένα είδος δηλαδή σημερινού αδιάβροχου. Το «αδιάβροχο» αυτό που είχε ξεχάσει στη
Τροία ζητάει ο απόστολος Παύλος από τον Τιμόθεο να του το φέρει, όταν θα πάει
προς συνάντησή του: «Τον φελόνην, τον οποίο άφησα στη Τρωάδα, πλησίον
του Κάρπου, όταν έλθεις φέρε τον μαζί με τα βιβλία, προ παντός τις μεμβράνες» 2
Τιμόθεον 4:13. Φαινόλη ή φελόνην καλούσαν επίσης και ένα είδος σάκου από περγαμηνή
ή δέρμα, μέσα στο οποίο κατά τα ταξίδια τους τοποθετούσαν τα βιβλία τους. Τα παπούτσια που φορούσαν ήταν και αυτά
απλά. Ήταν τα γνωστά σαντάλια, τα οποία ήταν πέλματα τα οποία
συγκρατούνταν από την κνήμη με λουριά. Τα σαντάλια του παραγγέλνει ο άγγελος
στον Πέτρο να φορέσει, όταν τον ελευθερώνει από την φυλακή που τον είχε κλείσει
ο βασιλιάς Ηρώδης Αγρίππας Α΄: «Και άγγελος του είπε: Ζώσου και φόρεσε
τα σαντάλια σου» Πράξεις των Αποστόλων 12:8. Αξίζει
να επισημάνουμε στο σημείο αυτό και το εξής γεγονός. Παπούτσια φορούσαν μόνο οι
ελεύθεροι άνθρωποι. Οι δούλοι εκτός των τόσο άλλων βασάνων που υπέφεραν, ήταν
αναγκασμένοι να κυκλοφορούν ανυπόδητοι. Είναι χαρακτηριστική η εντολή που δίνει
ο πατέρας στους δούλους, όταν ο άσωτος γιος επιστρέφει στην πατρική
εστία: «Αλλά ο πατέρας είπε στους δούλους του “Βγάλτε την στολή τη
πρώτη και ντύστε τον και δώστε του δακτυλίδι για το δάκτυλό του και υποδήματα
για τα πόδια του”» Λουκάς 15:22.
Άραγε το γυναικείο ντύσιμο ήταν ίδιο με το αντρικό;
Είναι δύσκολο να το πούμε, επειδή οι λέξεις ιμάτιο και χιτώνας εφαρμόζονται
τόσο στο γυναικείο όσο και στο αντρικό ντύσιμο. Πρέπει όμως να ήταν διαφορετικό
επειδή ο Νόμος της Παλαιάς Διαθήκης απαγόρευε ρητά στους άντρες να φορούν
γυναικεία ρούχα και στις γυναίκες αντρικά και αφού σύμφωνα με τη προφορική
παράδοση το Ταλμούδ, όποιος το έκανε γινόταν ύποπτος για ομοφυλοφιλία: «Η
γυναίκα δεν πρέπει να φοράει τα ρούχα του άντρα, ούτε ο άντρας τα ρούχα της
γυναίκας. Όποιος κάνει αυτά τα πράγματα, τον αποστρέφεται ο Κύριος, ο Θεός σας» Δευτερονόμιο 22,5. Πιθανόν, εκείνο που ξεχώριζε τα γυναικεία
ενδύματα να ήταν η ποιότητα των υφασμάτων, που θα ήταν πιο φίνα και πιο φαρδύ
το σχήμα τους. Πρέπει επίσης η ελληνιστική μόδα να είχε σίγουρα ασκήσει και
αυτή επιρροή στο ντύσιμο των γυναικών, με την υιοθέτηση της πτυχωτής χωρίς
μανίκια εσθήτας, που ήταν τόσο της μόδας στην Αλεξάνδρεια και το ιμάτιο που το
τύλιγαν με πολλή χάρη γύρω από το σώμα τους και που την μία άκρη του την
έφερναν στο κεφάλι. Μάλιστα οι πλουσιότερες Ιουδαίες διατηρούσαν ιματιοθήκες με
ποικιλία ενδυμάτων όπως τουλάχιστον μας επιτρέπει να συμπεράνουμε ο Ιάκωβος ο
αδελφόθεος στην Καθολική επιστολή του, όπου προαναγγέλλει την τιμωρία των
πλουσίων: «Ο
πλούτος σας έχει σαπίσει και τα ενδύματά σας είναι φαγωμένα από τον σκόρο»Ιακώβου 5:2. Φορούσαν επίσης και πολλά
κοσμήματα, όχι μόνο οι γυναίκες αλλά και οι άντρες, από χρυσό και ασήμι. Ο
Απόστολος Παύλος συστήνει στις καλές Χριστιανές να φυλάγονται από τα χρυσά
κοσμήματα, τα μαργαριτάρια, τα πολύτιμα πετράδια: «Επίσης και οι
γυναίκες, να στολίζουν τον εαυτό τους με σεμνή ενδυμασία, με αιδώ και
σωφροσύνη, όχι με πλέξιμο μαλλιών ή με χρυσά κοσμήματα ή μαργαριτάρια ή
πολυτελή φορέματα, αλλά με εκείνο που αρμόζει σε γυναίκες που ομολογούν
θεοσέβεια, δηλαδή με έργα καλά» 1 Τιμόθεον 2:9 –10.
Πού ταξίδευαν
Ένας σύντομος
προσκυνηματικός περίπατος στην Αγία Γη με την βοήθεια της ψηφιακής
τεχνολογίας... Για να θυμούνται και να παρηγορούνται όσοι τα είδαν από κοντά
και να τα επιθυμούν όσοι δεν τα επισκέφθηκαν ακόμη...
|
|
Ιερός
Ναός της Αναστάσεως. Το προσκύνημα των προσκυνημάτων! Ο πιο ευλογημένος
τόπος επάνω στην υδρόγειο και πραγματικά το κέντρο της γης.
|
|
|
|
|
Γεθσημανή.
Ο τόπος όπου βρίσκεται κτισμένο «της Θεοτόκου το άγιο τέμενος».
|
|
|
|
|
Διασχίζει
κατά μήκος ολόκληρη την Παλαιστίνη και είναι ένα σημείο αναφοράς για τα
διάφορα θεία γεγονότα που έλαβαν χώρα γύρω από αυτόν.
|
|
|
|
|
Φωτογραφίες
της Ιεράς και Μεγίστης Λαύρας του Αγίου Σάββα του Ηγιασμένου.
|
|
|
|
|
Ιερά
Μονή Χοζεβά. Ένα από τα αρχαιότερα μοναστήρια της αγίας Γής, κτισμένο
πλησίον της διαδρομής Ιεριχούς- Ιεροσολύμων.
|
|
|
|
|
Όρος
Σινά. Σημείο αναφοράς στο ίδιο βουνό αποτελεί η Ιερά Μονή της Αγίας
Μεγαλομάρτυρος Αικατερίνης με την μοναδική βιβλιοθήκη...
|
|
|
|
|
Κοντά
στην Ιεριχώ, επάνω σ' ένα πετρώδες βουνό είναι κτισμένη η Ι. Μονή του
Σαρανταρίου Όρους.
|
|
|
|
|
Οι Άγιοι
τόποι αγιάστηκαν και από την ζωή και παρουσία πολλών ανθρώπων του Θεού.
|
|
|
|
|
Πολλοί
γνωρίζουν μόνον την αρμοδιότητα του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων για την
διαφύλαξη και λειτουργία των Παναγίων Προσκυνημάτων...
|
|
|
|
|
Η Α.Θ.Μ.
ο Πατριάρχης Ιεροσολύμων Θεόφιλος ο Γ΄από της αναρρήσεώς του στον θρόνο
έθεσε την διακονία του Πατριαρχείου στον τομέα της Εκπαίδευσης σε
πρωτεύουσα θέση..
|
|
|
|
|
Από
αυτής της θέσεως ο επισκέπτης της ιστοσελίδος μας μπορεί να περιηγηθεί
στους χώρους του Πατριαρχείου της Αγίας Πόλεως των Ιεροσολύμων.
|
|
|
|
|
Φωτογραφίες.
Στην Αγία Γη ο ευλαβής Χριστιανός αισθάνεται διαρκώς πως βρίσκεται μέσα σε
μια απέραντη εκκλησία που περιλαμβάνει όλους τους Αγίους Τόπους
|
|
|
|
|
Φωτογραφίες
από τον Ναό της Γεννήσεως. Σε μικρή απόσταση από την Αγία Πόλη βρίσκεται
μια μικρή κωμόπολη γνωστή από την αρχαιότητα ως Βηθλεέμ.
|
|
|
|